\*206 -- Līvõkīel-ēstikīel-lețkīel sõnārōntõz

āndõks *206 s

(a) kink, kingitus ▫ dāvana
  • Taļšpivād āndõks jõulukink ▫ Ziemassvētku dāvana
  • Kilāliztõn vȯ’ļ īņõ tõurõz āndõks. Külalistel oli kaasas kallis kink. ▫ Viesiem bija līdzi dārga dāvana.
(b) anne ▫ talants | = and
  • Tä’mmõn kīeld āndõks u’m. Tal on keelte-anne. ▫ Viņam ir talants uz valodām.
armtõks *206 s rahuldus ▫ apmierinājums
īlbõks *206 s ilves ▫ lūsis (Lynx)
  • īlbõkst nǟ’dõ ilvest näha ▫ redzēt lūsi
  • Šlītõr mä’gallõ at īlbõkst. Slītere mäejalamil on ilvesed. ▫ Slīteres kalna pakājē ir lūši.
i’lz|andõks *206 s ülesanne ▫ uzdevums
  • i’lzandõks tulkõ Matteus evangēliumt līvõ kīelõ ülesanne tõlkida Matteuse evangeeliumit liivi keelde ▫ uzdevums iztulkot lībiešu valodā Mateja evaņģēliju K85
  • Vȯ’ļ ūd pǟlõ oppõmõst va’nnõ i’lzandõkst. Pidi uuesti õppima vana ülesannet. ▫ Bija no jauna jāiemācās vecais uzdevums. J
i’ļ|vaņțlõks *206 s aruanne ▫ pārskats
  • āigast i’ļvaņțlõks aastaaruanne ▫ gada pārskats; pe’ļdõks ja kǭ’tõks i’ļvaņțlõks kasumiaruanne [~ sissetuleku ja väljamineku auanne] ▫ peļņas un zaudējumu pārskats
irdõks *206 s

(a) komme, tava ▫ paraža, ieraža
  • Mä’ddõn at seļļizt irdõkst. Meil on niisugused kombed. ▫ Mums ir tādas paražas.
(b) harjumus ▫ ieradums, paradums
  • Tä’mmõn u’m irdõks jõvīst sīedõ. Tal on harjumus hästi süüa. ▫ Viņam ir ieradums labi paēst. 502.2
irdtõks *206 s

(a) harjutus ▫ vingrinājums

(b) treening ▫ treniņš
jǭlõks *206 s jalas ▫ sliece
  • rie’ggõ jǭlõks ree jalas ▫ ragavu sliece; sǭņ jǭlõks saani jalas ▫ kamanu sliece; jǭlikši lūotšõ jalaseid painutada ▫ liekt slieces
  • Ta vȯtšūb parāzt jǭlõks pūdõ. Ta otsib parajat jalasepuud. ▫ Viņš meklē piemērotu slieces koku. Ta tagāb jǭlõkst (~ jǭlõkši). Ta taob jalast (~ jalaseid). ▫ Viņš apkaļ slieci (~ slieces).
jumāl|kartõks *206 s jumalakartus ▫ dievbijība 1Tm2.2
jūotõks *206 s

(a) jootekoht ▫ lodējums

(b) keevitus ▫ metinājums
jūotõkst *206 s pidustus ▫ dzīres 2Pt2.13
jutlõks *206 s jutlus ▫ sprediķis
kaimdõks *206 s saadetis ▫ sūtījums
kāndõks *206 s kannus ▫ piesis
  • Kikīd taplõbõd kāndõkstõks. Kuked kaklevad kannustega. ▫ Gaiļi kaujas ar piešiem.
kartõks *206 s

(a) kartus ▫ bailes
  • sūŗ kartõks suur kartus ▫ lielas bailes Ap5.5
(b) (au)kartus ▫ bijība 13Ro7
kīeld|andõks *206 s keeleanne ▫ talants uz valodām
  • Tä’mmõn kīeldandõks u’m. Tal keeleanne on. ▫ Viņam ir talants uz valodām. 86a3
kīeldõks *206 s eitus ▫ noliegums
kīeltõks *206 s keeld ▫ liegums, aizliegums
  • Se mõtsā u’m kīeltõks allõ. See mets on keelu all. ▫ Tas mežs ir zem lieguma.
kīndõks *206 s lävi ▫ slieksnis
kindtõks *206 s künd ▫ arums
kītõks *206 s

(a) kiitus ▫ uzslava, slava
  • kītõks ja o’v kiitus ja au ▫ slava un gods
(b) muistend, muinaslugu ▫ teika, teiksma
kittõks *206 s põletus ▫ apdegums
laitõks *206 s laitus ▫ nopēlums
lemḑõks *206 s lüpsik, piimapütt ▫ slaucene (etn.) = lipš|vakā
liktõks *206 s liigutus ▫ kustība
lipštõks *206 s väljalüps, piimaand ▫ slaukums, izslaukums
  • ikš lipštõks üks väljalüps ▫ viens slaukums 86.55
lǭndrõks *206 s

(a) põlve-, kaela-, selgroolüli ▫ skriemelis (anat.)
  • pe’rri lǭndrõks sabalüli ▫ astes skriemelis; pūola lǭndrõks põlvekeder ▫ ceļgala skriemelis 79/4
(b) kedrapea ▫ vērpjamā ratiņa skriemelis (etn.)

(c) seib ▫ paplāksne
lȭtstõks *206 s lõõtsutus ▫ aizdusa
lūodõks *206 s loodu ▫ radījums, radītais Mk16.15
lūoltõks *206 s luuletus ▫ dzejolis
lūotõks *206 s

(a) lootus ▫ cerība
  • piški lūotõks väike lootus ▫ maza cerība; lūotõkst andõ lootust anda ▫ dot cerību
(b) usaldus ▫ uzticība
  • Mi’nnõn u’m lūotõks tä’d pǟl. Mul on teie suhtes usaldus. ▫ Es jums uzticos.
makstõks *206 s makse ▫ maksājums
mändrõks *206 s mänd, mõla (segamisriist) ▫ mieturis (etn.)
  • sandrok|mändrõks pudrumänd ▫ putras mieturis FŽ88.32
  • Mändrõksõks siegūb sandrokkõ. Mõlaga segatakse putru. ▫ Ar mieturi maisa biezputru. Ǭ’riņi siegūb mändrõksõks. Riideid segatakse mõlaga. ▫ Drēbes maisa ar mieturi.
mīeldõks *206 s meeldivus ▫ patika
mǭļțõks *206 s maal ▫ glezna
mȯistõks *206 s mõistlikkus ▫ sapratīgums
mȭitõks *206 s muutus ▫ pārmaiņa
mõtsā|kaitstõks *206 s metsakaitse ▫ meža aizsardzība
mūoštõks *206 s

(a) mõistus ▫ saprāts = mūoštõg (a)

(b) meelemõistus ▫ apziņa

(c) mõistetavus ▫ saprotamība
murdtõks *206 s murd ▫ lūzums
murtõks *206 s murd ▫ lūzums > murdtõks
nartõks *206 s narrus ▫ nerrošana
nīsklõks *206 s hingeldamine ▫ elsas
nõ’ggõl|sistõks *206 s nõelatorge ▫ adatas dūriens
oksnõkst *206 s pl okse ▫ vēmekļi
outõks *206 s hautis ▫ sautējums
  • borkõnd-na’ggõrd outõks porgandi-kartuli hautis ▫ burkānu un kartupeļu sautējums
paldõks *206 s taotlus ▫ lūgums, pieprasījums
paļštõks *206 s põimik ▫ pinums
pǟl|īedõkst *206 s pl ülejäägid, jäänused ▫ atliekas = paļākõd
pīendrõks *206 s põllupeenar ▫ eža
pilktõks *206 s pilge ▫ izsmiekls
pūola|lǭndrõks *206 s kederluu, põlvekeder ▫ ceļa kauls, ceļa bļodiņa (anat.)
pūtõks *206 s

(a) puudus ▫ trūkums, nabadzība
  • kīenḑi mēg võimõ sī’ezõ pūtõksõ pānda keda me võime sellesse puudusesse panna ▫ kurus mēs varam šajā trūkumā likt Ap6.3
(b) puudumine ▫ trūkums, trūkšana
  • liestād pūtõks lestapuudus ▫ bušu trūkums; rǭ’ pūtõks rahapuudus ▫ naudas trūkums; pūtõkst täutõ aset täita ▫ aizpildīt iztrūkumu D14; 1Kr16.17
  • Tä’mmõn u’m rǭ’ pūtõks. Tal on raha puudus. ▫ Viņam ir naudas trūkums.
rīdļõks *206 s noomitus ▫ rājiens
  • viššõ rīdļõks vali noomitus ▫ stingrs rājiens; rīdļõkst kītõ noomitust avaldada ▫ izteikt rājienu
rīndõks *206 s rinnus ▫ tīkla mala
rǭ’|pūtõks *206 s rahapuudus ▫ naudas trūkums
  • Või rǭ’pūtõks või vȭlgadnǟlga? Kas rahapuudus või võlanälg? ▫ Naudas trūkums vai parādu nasta [~ bads]? 79/10
sand|rok|mändrõks *206 s pudrumänd ▫ putras mieturis (etn.) FŽ88.32
sindõks *206 s sünnitis, sugu ▫ dzimums
  • ūškad sindõks ussisugu ▫ čūsku dzimums Mt23.33
sǭdõks *206 s

(a) saadus ▫ ražojums, izstrādājums, produkts

(b) saak ▫ ieguve, raža
sǭtõks 1 *206 s

(a) saadetis ▫ sūtījums

(b) saade ▫ raidījums
sǭtõks 2 *206 s saatus ▫ liktenis
sūdlõks *206 s suudlus ▫ skūpsts
sūondrõks *206 s soon ▫ dzīsla = sūoņ 1
sūormõks *206 s sõrmus ▫ gredzens
suornõks *206 s piirjoon, raja ▫ robeža = rubīž
tabār|lǭndrõks *206 s õndralüli, sabalüli ▫ astes skriemelis
tänktõks *206 s ripats ▫ piekariņš
täutõks *206 s täide, täidis ▫ pildījums
tīetõks *206 s teade, teadmine ▫ ziņa, zināšanas = tieut
  • sǭdõ elementārliži tīetõkši saada elementaarseid teadmisi ▫ iegūt elementāras zināšanas EA
tītštõks *206 s

(a) jutlus ▫ sprediķis > jutlõks

(b) ettekuulutus ▫ pareģojums
tõitõks *206 s lubadus, tõotus ▫ solījums = tȭitami
tõkšõks *206 s põks ▫ puksts
tȭrõks *206 s tõrvas, lõmm ▫ sveķis, darvains skals
tuņšlõks *206 s uurimus ▫ pētījums
ulz|sǭtõks *206 s pagendus ▫ trimda
ūoļtõks *206 s hool, hoolitsus ▫ gādība, aprūpe = ūoļ
  • ūoļtõksõ andõ hoolde anda ▫ nodot aprūpē Ga2.7
vaim|andõkst *206 s pl vaimuanded ▫ gara dāvanas 2L11
vandõks 1 *206 s vanne ▫ zvērests
  • vandõksõks vizāntõ vandega kinnitada ▫ apliecināt ar zvērestu IK4
vandõks 2 *206 s

(a) vandumine, kirumine ▫ lādēšanās, gānīšanās = vǭnimi

(b) needus ▫ lāsts = vǭnõks
vībtõks *206 s viivitus, hilinemine ▫ kavēšanās, vilcināšanās
vītštõks *206 s lõbustus ▫ uzjautrinājums
vīțõks *206 s kujund, kujutis ▫ tēls, attēls
vǭnõks *206 s needus ▫ lāsts = vandõks 2 (b)
vȯstõks *206 s ost ▫ pirkums
võttõks *206 s

(a) eesmärk ▫ nolūks EA

(b) kava ▫ programma

 

 

• Esilehele • Uz galveno lapu •


LIV  ET  LV  Kogu tekst / Viss teksts

 

 

 

Līvo kultūr sidām       Universitas Tartuensis     Latviešu valodas aģentūra