kūja 2 *21 adj
(a) kuiv ▫ sauss - kūja āiga kuiv ilm ▫ sauss laiks; kūjad ǭ’rõnd kuivad riided ▫ sausas drēbes; kūjad jālgadõks kuivi jalu ▫ ar sausām kājām; kūjaks laskõ kuivaks lasta ▫ izžavēt sausu; kūjaks pū’stõ kuivaks pühkida, kuivatada ▫ noslaucīt sausu
- Mi’nnõn ä’b ūo kuijõ kūožõ mit ambõ al. Mul ei ole kuiva kohta mitte hamba all. ▫ Man nav sausas vietas pat zem zoba. Ne Ūdkilā jǭrad saitõ kūjaks lastõd. Need Ūžkilā järved said kuivaks lastud. ▫ Tie Jaunciema ezeri tika nosusināti [~ izlaisti sausi]. Tūo kuijḑi pūḑi! Too kuivi puid! ▫ Atnes sausu malku! KK77 a; 152.2
(b) kuivetanud ▫ izžuvis - kis u’m piški, kūja, švakkõ kes on väike, kuivetanud, nõrk ▫ kas ir mazs, sažuvis, vājš KK77 a
|
laskõ ¤35 vt
(a) lasta ▫ laist - kūjaks laskõ kuivaks lasta ▫ nolaist sausu; pū’ojõ laskõ põhja lasta ▫ nolaist dibenā; si’zzõl laskõ sisse lasta ▫ ielaist iekšā; sīlmast (~ siļmšti) ulzõ laskõ silmast (~ silmist) välja lasta ▫ izlaist no acīm; vāldiņ laskõ lahti lasta ▫ palaist vaļā
- Ne Ūdkilā jǭrad saitõ kūjaks lastõd. Need Ūžkilā järved said kuivaks lastud. ▫ Tie Jaunciema ezeri tika nosusināti [~ izlaisti sausi]. Ta laskūb pūd (~ pūḑi) mǭ’zõ. Ta laseb puud (~ puid) maha. ▫ Viņš nogāž kokus. Ta laskīz lǭja pū’ojõ. Ta lasi paadi põhja. ▫ Viņš nolaida laivu dibenā. Ta laskīz mi’n (~ mīnda) vāldiņ. Ta lasi mu (~ mind) lahti. ▫ Viņš palaida mani vaļā. KK78b49; 152.2; KK78a66
(b) lasta, lubada ▫ ļaut, likt - ēņtšta rištõm laskõ ennast ristida lasta ▫ likt sevi kristīt IK4
- Izā i’z lask mīnda kuondõst ulzõ. Isa ei lasknud mind kodunt välja. ▫ Tēvs nelaida mani ārā no mājām. Ma laskīz tǟnda (~ tä’mmõn) ma’ggõ. Ma lasin teda (~ tal) magada. ▫ Es ļāvu viņam gulēt. Lask mõtlõ! Lase mõelda! ▫ Ļauj padomāt! Ä’b või laskõ tǟnda kōgaz. Ei või lasta teda kaugele. ▫ Nevar laist viņu tālu. Paldīņ mīnda laskūb lougõ kǟ’dõ. Praegu lubatakse mind aeglaselt käia. ▫ Tagad man ļauj lēni staigāt. Ta laskīz tī’edõ mi’nnõn kǟngad. Ta lasi teha mulle kingad. ▫ Viņš lika man uztaisīt kurpes. KK77 a; KK78a66; KK78a67
(c) lasta, tulistada ▫ šaut - mǭ’zõ laskõ maha lasta ▫ nošaut
- Ta laskūb flintõks si’ggõ. Ta laseb püssiga siga. ▫ Viņš šauj ar šauteni cūku. Ta laskīz mi’nnõn flintõks jalgõ. Ta lasi mulle püssiga jalga. ▫ Viņš iešāva man ar šauteni kājā. KK78a66
(d) punuda, keerutada ▫ vīt - kīeta laskõ köit keerutada, punuda ▫ vīt virvi
|
vastõ 3 pop
(a) vastu ▫ pret - Istā mi’n vastõ! Istu mu vastu! ▫ Sēdies man pretī [~ pret mani]! Se āina u’m pǟpȯ’ddimiz vastõ. See rohi on peavalu vastu. ▫ Šīs zāles ir pret galvassāpēm. Pūoga astāb izā vastõ. Poeg astub isa vastu. ▫ Dēls nostājas pret tēvu. KK78a.39; KK78
(b) vastas ▫ iepretim - Sǟ’lõz attõ Ūdkilā vastõ sūod, mis sǭbõd nuttõt Nabāldõd. Seal on Ūžkilā vastas sood, mida nimetatakse Nabāld’id. ▫ Tur, iepretim Jaunciemam, ir purvi, kas tiek saukti par Nabaliem. 152.2/13
|
| Ūž||kilā *219|| *39 Ūžkilā ▫ Jaunciems (loc.) |
