aņgõrd|rok *79 s angerjasupp ▫ zušu zupa - Ma mǟ’dlõb, mi’n ǟma kīetiz aņgõrdrokkõ. Ma mäletan, mu ema keetis angerjasuppi. ▫ Es atceros, mana māte vārīja zušu zupu. 86b12
|
ǟma *43 s ema ▫ māte ≈ jemā- mi’n ǟma minu ema ▫ mana māte; kilā ǟma küla ema ▫ ciema māte
|
dutskõ ¤55 vt tongata ▫ bakstīties, dunckāties - Vā’ški, ūonpūoga dutskõb, lǟ’b ǟma nǟnõd jū’rõ i’mmõm. Vasikas, tall tonkab, läheb ema nisa kallale imema. ▫ Teļš, jērs bakstās, iet pie mātes pupiem sūkt. KK78a35
|
jemā 1 *39 s ema ▫ māte ≈ ǟma- vȭrõz|jemā võõrasema ▫ pamāte
- jemā ārmaztimi emaaarmastus ▫ mātes mīlestība; jemā sēmḑa emapiim ▫ mātes piens; jemā pie’rrõ emasse [laps] ▫ mātē atsities [bērns] 79.3
- Tä’mmõn u’m ve’l jemā sēmḑa kūora tagān. Tal on veel emapiim kõrva taga. ▫ Viņam vēl ir mātes piens aiz ausīm.
|
kak *79 s kakk, kukkel ▫ rausis, plācenis - Ǟma jegā pǟva kakīdi ä’b ūd. Ema iga päev kakke ei küpseta. ▫ Katru dienu māte raušus necep.
|
kudātõd adj kootud ▫ adīts, austs - Se ǭ’rõn u’m mä’d ǟma kudātõt. See riie on meie ema kootud. ▫ Šī drāna ir mūsu mātes austa. Ta pidāb eņtš kudātõd ǭ’riņi. Ta kannab omakootud riideid. ▫ Viņš valkā pašaustas drēbes.
|
lem|ǟma *43 s soojaema ▫ Siltuma māte (folkl.) - Lǟ’mõst peislõm lemǟma jū’rõ – se vȯ’ļ, istīz mǭ’zõ sīe āina sizālõ, ku ni ǟma mēḑi pēstab. Peab minema soojendama soojaema juurde – see oli, istuti maha selle rohu sisse, et nüüd ema meid soojendab. ▫ Jāiet sildīties pie siltuma mātes – tas bija [tā], [ka] nosēdās zemē tajā zālē, ka nu māte mūs sildīs. KK34II11
|
lipšõ ¤25 vt lüpsta ▫ slaukt - nī’emidi lipšõ lehmi lüpsta ▫ slaukt govis
- Sīestõ nī’emõst lipšāb semḑi. Sellelt lehmalt lüpstakse piima. ▫ No šīs govs slauc pienu. Ǟma lekš nī’emidi lipšām. Ema läks lehmi lüpsma. ▫ Māte aizgāja govis slaukt. KK78a69
|
ǭ’ntõ ¤54 vt kahandada (kudumisel), silmi kokku võtta ▫ noraukt (adot), savilkt valdziņus, tīkla acis - va’ddõ ǭ’ntõ noota kahandada ▫ noraukt vadu (aužot)
- Ta ǭ’ntõb kīndazt. Ta kahandab kinnast. ▫ Viņš norauc cimdu. Ǟma īrgõb ǭ’ntõ sukkõ. Ema hakkab sukka kahandama. ▫ Māte sāk sašaurināt zeķi.
|
rīvõ ¤49 vt riivida ▫ rīvēt - Ǟma rīvõb kakūd pierāst borkiņi. Ema riivib kookide jaoks porgandeid. ▫ Māte rīvē raušiem burkānus.
|
sǭja *23 s sai ▫ baltmaize - Ǟma ūdõb saijõ. Ema küpsetab saia. ▫ Māte cep baltmaizi.
|
