joudõ ¤28 vi
(a) jõuda, saabuda ▫ ierasties, nokļūt - Ta jōdiz Väntõ. Ta jõudis Ventspilsi. ▫ Viņš ieradās Ventspilī. Ma ä’b jōda aigstiz skūolõ. Ma ei jõua aegsasti kooli. ▫ Es nepaspēšu laikā uz skolu.
(b) jõuda, jaksata ▫ spēt - Ma ä’b jōda ne’i je’nnõ tīedõ tī’edõ, ku’i je’nnõ ta tǭ’b. Ma ei jõua nii palju tööd teha, kui palju ta tahab. ▫ Es nespēju tik daudz darba darīt, cik viņš grib. Ma i’z jōda. Ma ei jõudnud. ▫ Es nespēju. Kil ma jōdab tikkiž tī’edõ. Küll ma jõuan kõike teha. ▫ Gan es spēšu visu padarīt.
|
tieudõ ¤28 vt
(a) teada ▫ zināt - ä’b tīeda, ne’iku sigā pivāpäuvõ ei tea, nagu siga pühapäeva ▫ nezina, kā cūka svētdienu KK78a21
- Sa tikkiž tīedad i’ļ tä’m (~ tä’mstõ). Sa tead kõike tema kohta (~ temast). ▫ Tu zini visu par viņu. Kis siedā tīedab! Kes seda teab! ▫ Kas to [lai] zina! Tīeda ni! Mine tea! ▫ [Ej] nu sazini! Ma ä’b tīeda ä’b īedõ, ä’b päuvõ. Ma ei tea ei ööd ega päeva. ▫ Es nezinu ne dienu, ne nakti. Ne’i je’n sa tīedad ne’iku sigā pivāpǟvast. Niipalju sa tead nagu siga pühapäevast. ▫ Tik daudz tu zini kā cūka par svētdienu. Ma tǭ’b sǭdõ tieudõ. Ma tahan saada teada. ▫ Es gribu uzzināt. Ma āndab tä’mmõn tieudõ, la’z ta tīedag tī’edõ. Ma annan talle teada, et ta teaks teha. ▫ Es dodu viņam zināt, lai viņš zinātu darīt. Se jõvīst vȯ’ļ tieudtõb. See oli hästi teada. ▫ Tas bija labi zināms. Se īeb mä’d tieudtõb. See jääb meie teada. ▫ Tas paliek mūsu zināšanai. Set jumāl touvõsõ tīedab, mä’ddõn u’m mēļ piški. Ainult jumal taevas teab, meil on mõistus pisike. ▫ Tikai dievs debesīs zina, mums prāts ir par īsu. K89; KK77 a; KK78b42; KK78; 152.2/11; KK77b
(b) osata ▫ prast - Ta tīedab leibõ tī’edõ; kis ju mūoštab tī’edõ, se tīedab, kui tǟnda u’m tī’emõst. Ta oskab leiba teha; kes juba mõistab teha, see teab, kuidas seda peab tegema. ▫ Viņš prot taisīt maizi; kas jau prot taisīt, tas zina, kā tas jātaisa. KK78b42
|
